"Gąszczyk" – projektowany rezerwat leśny im. prof. Władysława Hyli o powierzchni 6,91 ha, położony w przełomowym odcinku Warty na granicy dzielnicy miasta Częstochowa-Mirów i gm. Mstów. Zbocze wzgórza wapiennego na prawym brzegu Warty o ekspozycji północnej, pokryte grądem subkontynentalnym w odmianie małopolskiej, z udziałem lipy szerokolistnej. W jego bogatym runie wystepuje kilka botanicznie interesujących i regionalnie rzadkich gatunków roślin; są wśród nich gatunki górskie – ogólnogórski przewiercień długolistny i reglowe, chronione parzydło leśne oraz inne gatunki ściśle chronione: wawrzynek wilczełyko, lilia złotogłów, kruszczyk szerokolistny i buławnik wielkokwiatowy, a także gatunki rzadkie: skrzyp zimowy i grzyb workowy – czareczka długotrzonkowa.

"Trzęślicowa Łąka po Walaszczykami" – projektowany rezerwat florystyczny o powierzchni około 25 ha, położony w dzielnicy Częstochowa-Skorki, przy ul. Leśnej. Łąka trzęślicowa wśród starych hałd górniczych po odkrywkowej eksploatacji rud żelaza, z takimi rzadkimi i prawnie chronionymi gatunkami roslin, jak: goryczka wąskolistna, kosaciec syberyjski, mieczyk dachówkowaty oraz storczyki – kruszczyk błotny (łanowo) i mieszańcowe gatunki kukułki (storczyka) szeroklistnej – Dactylorhhiza x vermeuleniana i D. X maculatiformis.

"Błeszno" w Częstochowie, ul. Długa 32-68. Projektowany rezerwat torfowiskowy o powierzchni 2,07 ha. Kompleks eutroficznych torfowisk niskich i wilgotnych łąk na podłożu wapiennym, w tym jedyne stanowisko owadożernego tłustosza pospolitego, a także rzadkiej, wapieniolubnej turzycy Davalla oraz storczyki: kruszczyk błotny, kukułka szerokolistna i krwista oraz ich mieszaniec – kukułka Aschersona. Wokół tego niewielkiego rezerwatu przyrody proponuje się utworzyć strefę otulinową w postaci specjalistycznego ogrodu botanicznego o powierzchni około 13 ha.

"Kohocówka" - projektowany rezerwat leśny w dzielnicy Mirów - Ossona o pow. ok. 2ha. Wzgórze wapienne Kohocówka (300m n.p.m.) z ostańcem, pokryte lasem grądowym.

Tereny zieleni miejskiej zgodnie z ustawą o ochronie i kształtowaniu środowiska uznane zostały za obiekty przyrodnicze, które powinny być ochronione i wykorzystywane w sposób umożliwiający ich przetrwanie dla potrzeb następnych pokoleń.

Tereny otwarte Częstochowy dzielą się wyraźnie na dwie grupy:

• urządzone tereny zieleni o funkcjach miejskich to: parki, zieleńce, skwery i tereny czasowo niezagospodarowane, zieleń przyuliczna. Ich powierzchnia kształtuje się następująco: parki (11 szt.) - 143,7 ha skwery, zieleńce i tereny czasowo niezagospodarowane - 41,4 ha,
• tereny zieleni naturalnej są pozostałością dawnych układów przyrodniczych porozdzielanych zabudową i drogami komunikacyjnymi bez ciągłości ekologicznej.

W obu grupach brak jest spójnego systemu. Nie wiążą się w czytelny układ ogólnodostępnych bulwarów, alei czy skwerów. Sytuację poprawia nieco istnienie lasów, które również spełniają funkcje rekreacyjne.

Tereny zieleni miejskiej w Częstochowie, do których należą parki, skwery, zieleńce, tereny inne oraz zieleń przyuliczna (pow. 111,1 ha) obejmują pow. 296,2 ha.

Liga Ochrony Przyrody