Sympozjum programowe „Odrodzenie ducha – budowa wolności” odbyło się z okazji 20-lecia odrodzenia naszej niepodległości, w ramach trwających obecnie „Drugich Dni Dziedzictwa Jana Pawła II”, upamiętniających I pielgrzymkę Ojca Świętego do Polski. Imprezę zorganizowały: Urząd Miasta Częstochowy, Kolegium Wigierskie oraz Pro Publico Bono – Fundacja Przestrzeni Obywatelskiej, współorganizatorem był Związek Miast Polskich. W konferencji udział wzięli m.in.: prof. Jerzy Buzek (pomysłodawca Nagrody Pro Publico Bono), prof. Andrzej Zoll (przewodniczący Kapituły Nagrody Pro Publico Bono), Izabela Dzieduszycka (prezes Stowarzyszenia Przymierze Rodzin – laureata I edycji Nagrody Pro Publico Bono), Andrzej Porawski (dyrektor Biura Związku Miast Polskich).

 Sympozjum programowe „Odrodzenie ducha – budowa wolności” poświęcone było zagadnieniom fundamentów ideowych i moralnych społeczeństwa obywatelskiego oraz znaczenia samorządności dla tworzenia wspólnoty lokalnej i narodowej. 
W imieniu Prezydenta Miasta Częstochowy Tadeusza Wrony spotkanie otworzył jego zastępca Bogumił Sobuś:
 
- Niespełna kilka godzin temu zakończyliśmy - dokładnie w tym miejscu - uroczystą sesję rocznicową z okazji pierwszych wolnych wyborów w Polsce w 1989 roku, podczas której dyskutowaliśmy i przypominaliśmy sobie naszą drogę ku wolności. A była to droga długa i kręta. Dzięki pierwszym wolnym wyborom zmienił się system polityczny i partyjny. Polska zrobiła niesłychany krok naprzód, który najpierw dał nam możliwość wejścia w struktury NATO, a w 2004 roku wstąpienia do Unii Europejskiej. Wraz ze zmianą systemu w Polsce nastąpił okres transformacji zarówno w życiu politycznym, społecznym jak i gospodarczym. Zmieniły się warunki życia Polaków, Polska zaczęła się rozwijać. Stała się wolnym krajem. Dzięki temu możliwe stały się różnorakie inicjatywy obywatelskie. Przykładem takiej inicjatywy może być jubileuszowa 10. edycja konkursu o Nagrodę Pro Publico Bono dla Najlepszego Dzieła Obywatelskiego, w którym nagrody przyznane zostaną najlepszym inicjatywom spośród nagrodzonych w latach ubiegłych. Szczególne podziękowania należą się twórcy i pomysłodawcy Nagrody – Panu Premierowi  Jerzemu Buzkowi. Częstochowa, mając swoje szczególne miejsce w świadomości Polaków, jest właściwym dla dyskusji na temat spraw obywatelskich w perspektywie duchowego wymiaru naszej kultury i cywilizacji. Dlatego nie sposób nie wspomnieć tutaj także o 30. rocznicy wizyty Ojca Świętego w naszej ojczyźnie. 2 czerwca 1979 roku na Placu Zwycięstwa w Warszawie padły słynne słowa: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze Ziemi, tej ziemi!”. Powinniśmy być dumni, że na szlaku chrześcijańskiej tradycji i polskiej historii znalazła się Częstochowa jako miasto bliskie i umiłowane przez polskiego Papieża Jana Pawła II. Trzeba nam powracać do tamtych chwil, które przypominają nie tylko o rocznicy, ale nawiązują do tego cudownego entuzjazmu wiary, który był obecny wśród mieszkańców naszego miasta.

Sympozjum dedykowane było pamięci wybitnego filozofa, prekursora działalności obywatelskiej w odrodzonej Polsce – Mirosława Dzielskiego. W sympozjum wzięli udział m.in.: Izabela Dzieduszycka, Waldemar Rataj (prezes Pro Publico Bono - Fundacji Przestrzeni Obywatelskiej), Jerzy Stępień (były prezes Trybunału Konstytucyjnego), prof. Andrzej Zoll.

Dla upamiętnienia 30 rocznicy pierwszej wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Czestochowie wiceprezydent Bogumił Sobuś złożył kwiaty pod Pomnikiem Papieża Pielgrzyma na placu im. Daszyńskiego.

Po sympozjum w klasztorze jasnogórskim odbył się Apel Obywatelski - spotkanie upamiętniające 30. rocznicę historycznej pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny oraz 20. rocznicę odrodzenia niepodległości Polski.
Podczas Apelu po raz pierwszy wypowiedziane zostało przez uczestników „Postanowienie Obywatelskie”, stanowiące deklarację, opartego na poczuciu odpowiedzialności za wspólne dobro, osobistego zaangażowania w budowę lepszej Polski.
W trakcie Apelu przedstawiciele organizacji obywatelskich z Radzionkowa przedstawili propozycję ustanowienia 4 czerwca świętem narodowym.

Organizatorzy wybrali dla tego wydarzenia Częstochowę, jako symboliczne miejsce, ze względu na tradycję Jasnej Góry, wyrażającą duchowy wymiar dążenia Polaków do niepodległości. Częstochowa, jako miejsce gromadzące narodową wspólnotę, wielokrotnie była miejscem zawierzenia niepodległości Matce Boskiej – ostatnie takie wydarzenie odbyło się 4 czerwca 1979 roku za sprawą Jana Pawła II, kiedy to padły znamienne słowa „Tu zawsze byliśmy wolni.”
Częstochowa jest także przykładem sukcesu polskiej samorządności. Tutaj właśnie jednostki samorządu terytorialnego odniosły wybitne osiągnięcia na polu zarządzania dziedzictwem kulturowym, infrastrukturą, czy w działaniach na rzecz pomocy potrzebującym.

„Drugie Dni Dziedzictwa Jana Pawła II”
pt. „Jan Paweł II u źródeł naszej Niepodległości”

„Drugie Dni Dziedzictwa Jana Pawła II” to projekt społeczno-edukacyjny realizowany z  inicjatywy  Kolegium Wigierskiego od 2008 roku w ramach programu „Dziedzictwo Jana Pawła II”. Odwołuje się on do osoby Papieża Polaka jako najważniejszej postaci najnowszej historii Polski, która w fundamentalny sposób odmieniła oblicze naszego kraju. Duchowa i intelektualne  dziedzictwo Ojca Świętego odcisnęła trwałe piętno na polskiej kulturze, a On sam stał się punktem odniesienia dla kilku pokoleń Polaków. Dlatego program „II Dni Dziedzictwa Jana Pawła II”, współorganizowany przez Pro Publico Bono - Fundację Przestrzeni Obywatelskiej, podejmuje próbę twórczej interpretacji papieskiego przesłania.
Jan Paweł II, swoim słowem i przykładem, podkreślał znaczenie i konieczność rozwoju człowieka jako indywidualnej jednostki i członka wspólnoty, w oparciu o własną tożsamość, historię swojej rodziny oraz o tradycję narodu, z którego wyrasta. Bliższe zetknięcie z papieskim nauczaniem, pozwala na refleksję nad tak ważnymi zagadnieniami jak prawa człowieka, wartość rodziny, ekonomia solidarności, twórczość, czy samorządność.

„Drugie Dni Dziedzictwa Jana Pawła II” to cykl wydarzeń podejmujących w różnej formie (wykłady, seminaria, imprezy sportowe, spotkania, wydarzenia religijne) istotne treści płynące z pontyfikatu Ojca Świętego. W bieżącym roku szczególnie ważnym będzie uwzględnienie w obchodach rocznicowych w miastach, które odwiedził Jan Paweł II podczas I Pielgrzymki, związku miedzy miejscem i przesłaniem, jakie wygłosił tam Ojciec Święty. Wyzwanie, jakiego podejmą się gospodarze tych miejsc, to świadome wzięcie na siebie roli depozytariuszy przekazu myśli Jana Pawła II, chroniących jego pierwotne znaczenie. Tak zindywidualizowane podejście do przesłań Papieża w miastach, w których zatrzymał się podczas swojej pierwszej pielgrzymki, stworzy możliwość nowego, głębszego spojrzenia na dziedzictwo, jakie pozostawił - rozmowa z Bogiem w Warszawie, Akt Zawierzenia Matce Boskiej w Częstochowie, czy Bierzmowanie Dziejów na Krakowskich Błoniach... Na te i inne, niezwykłe znaki wiary, świadectwa oddania i mądrości spojrzymy po raz kolejny, ale z innej perspektywy.

Jednocześnie, wszystkie te wydarzenia zdają się być odpowiedzią na słowa Jana Pawła II, które wypowiedział na krakowskich Błoniach 10 czerwca 1979 r.: „Zanim stąd odejdę – proszę Was, abyście całe to duchowe dziedzictwo, któremu na imię Polska, raz jeszcze przyjęli z wiarą, nadzieją i miłością (…) abyście nigdy nie zwątpili i nie znużyli, i nie zniechęcili, abyście nie podcinali sami tych korzeni, z których wyrastamy”.
 
„Drugie Dni Dziedzictwa Jana Pawła II” są częścią kampanii społecznej „Rok Niepodległości” realizowanej przez Pro Publico Bono – Fundację Przestrzeni Obywatelskiej.
Więcej informacji na www.propublicobono.pl  oraz www.cinfo.org.pl

SyB

5 czerwca 2009

Zdjęcia:  Zbigniew Burda