Program „Leczenie niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców miasta Częstochowy realizowany jest od 2012 roku przez podmioty lecznicze wyłaniane w drodze konkursu ofert. W chwili obecnej realizowana jest czwarta edycja programu, która obowiązuje do roku 2023.
Program w 2012 roku został pozytywnie zaopiniowany przez Agencję Oceny Technologii Medycznej i Taryfikacji oraz przyjęty do realizacji Uchwałą Rady Miasta Częstochowy.
W 2015 roku przygotowano aktualizację programu, która również pozytywnie została zaopiniowana przez Agencję i przyjęta do realizacji Uchwałą Rady Miasta Częstochowy.
Od 2018 roku program przyjmowany jest do realizacji w formie kontynuacji programu z roku 2017. Taka możliwość wynika z art. 48a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, ponieważ brak zmian merytorycznych w programie nie wymaga nowej opinii Agencji.
W pierwszej edycji programu (2012-1014) samorząd dopłacał do procedury 3000 zł, a od 2015 roku dofinansowanie wynosi do 5000 zł.
Konkursy na wybór realizatora ogłaszane każdego roku adresowane są do podmiotów leczniczych świadczących usługi medyczne w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy o leczeniu niepłodności, które:
- posiadają pozwolenie Ministra Zdrowia na prowadzenie ośrodka medycznie wspomaganej prokreacji,
- realizują Europejski program monitoringu wyników leczenia metodami zapłodnienia pozaustrojowego -European IVF Monitoring (EIM),
- dysponują odpowiednią doświadczoną kadrą oraz aparaturą i posiadają odpowiednie warunki do prowadzenia leczenia zgodnie z wymogami zawartymi w programie, a po okresie dostosowawczym zgodnie z wymogami ustawy o leczeniu niepłodności,
- w ostatnich latach wykonały co najmniej 200 programów zapłodnienia pozaustrojowego rocznie,
- stosują wytyczne zawarte w Algorytmach Diagnostyczno Leczniczych w Niepłodności przygotowanych przez Polskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu i Sekcję Płodności i Niepłodności Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego,
- stosują wytyczne zawarte w rekomendacjach pacjenckich w leczeniu niepłodności Stowarzyszenia na Rzecz Leczenia Niepłodności i Wspierania Adopcji „Nasz Bocian”.
Wykonanie jednej procedury zapłodnienia pozaustrojowego obejmuje przeprowadzenie następujących elementów:
- stymulacji mnogiego jajeczkowania i nadzór nad jej przebiegiem, w tym leki (tzn. leki wykorzystywane w podmiocie leczniczym podczas zabiegu),
- wykonanie punkcji pęcherzyków jajowych,
- znieczulenie ogólne podczas punkcji,
- pozaustrojowe zapłodnienie klasyczne lub mikroiniekcja plemnika do komórki jajowej przy wskazaniach czynnik męski lub niewyjaśniony i nadzór nad rozwojem zarodków in vitro,
- transfer zarodków do jamy macicy,
- mrożenie niewykorzystanych zarodków z zachowanym potencjałem rozwojowym,
- przeprowadzenie ankiety satysfakcji uczestników programu.
Uczestnikami programu są pary, które nie mogą zrealizować planów rozrodczych poprzez naturalną koncepcję i spełniają następujące kryteria:
- wiek kobiety mieści się w przedziale 20 - 40 lat wg rocznika urodzenia – dopuszcza się możliwość przeprowadzenia procedury u pacjentek w wieku do 42 lat ( wg rocznika urodzenia) jeżeli stężenie AMH jest powyżej 0,7 ng/ml,
- poddały się wcześniej leczeniu niższego rzędu, które zakończyło się niepowodzeniem lub posiadają bezpośrednie wskazania do zapłodnienia pozaustrojowego,
- pozostają w związku małżeńskim lub w związku partnerskim,
- są mieszkańcami zameldowanymi w Częstochowie,
- zostały zakwalifikowane do leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego przez Realizatora Programu, zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu.
Uczestnikom przysługuje prawo rezygnacji z programu na każdym etapie jego realizacji. Para uczestnicząca w programie zobowiązana jest natomiast do przekazywania realizatorowi programu okresowych informacji dot. powikłań ciąży i o stanie zdrowia dziecka
W ramach programu od 2012 r. urodziło się 72 dzieci (35 dziewczynek oraz 37 chłopców) , w tym 8 par bliźniaków.
